Sprzęgło, skrzynia biegów, zbiornik paliwa – o tych elementach samochodu słyszał chyba każdy kierowca. Z kolei zawór EGR to nazwa, która może u wielu osób wywołać pytające spojrzenie. Element ten znacząco wpływa na działanie auta, dlatego warto poświęcić czas, aby dowiedzieć się, co kryje się pod tym hasłem.
EGR co to?
Skrót ten oznacza Exhaust Gas Recilculation, czyli w dosłownym tłumaczeniu „układ recyrkulacji spalin”. Jego zadaniem jest zbieranie części gazów z kolektora wydechowego i przekazywanie go z powrotem do kolektora dolotowego. Celem tego działania jest zmniejszenie zawartości tlenu w cylindrach. Takie działanie ma za zadanie zmniejszyć temperaturę oraz spowolnić proces spalania. Przez to obniżona zostaje emisja szkodliwych tlenków azotu do atmosfery. Obok katalizatora oraz DPF, EGR stanowi jeden z kilku elementów, który ma na celu zredukowanie negatywnego wpływu auta na środowisko.
Jak zbudowany jest EGR i w jaki sposób działa?
Sam zawór EGR stanowi fragment większego układu, obejmującego przewód łączący obydwa kolektory oraz chłodnicę EGR, odpowiadającą za odpowiednie schłodzenie spalin przed wpuszczeniem ich do cylindrów. Dawniej zawory EGR były sterowane pneumatycznie, jednakże w nowych samochodach element ten jest kontrolowany przez komputer pokładowy. Umożliwia to zachowanie znacznie większej precyzji nad zaworem, dzięki czemu gazy nie są kierowane do cylindrów podczas pracy na niskich obrotach, aby uniknąć zgaszenia silnika. Układ EGR pozostaje również zamknięty podczas pracy pod dużym obciążeniem, gdy jednostka napędowa ma dostarczyć jak największej mocy.
Uszkodzony EGR objawy
Jak każdy element silnika, który ma kontakt ze spalinami, tak samo zawór EGR z czasem może ulec zapchaniu w wyniku gromadzenia się nagaru. Symptomy niewłaściwie działającego układu recyrkulacji spalin mogą przybrać formę:
- nagłych spadków mocy,
- gaśnięcia silnika na niskich obrotach,
- trudności z rozgrzewaniem zimnej jednostki napędowej.
Jest to zwykle związane z zablokowaniem zaworu w pozycji otwartej, przez co do kolektora dolotowego trafia zbyt dużo spalin podczas pracy na niskich obrotach. Niewłaściwy przepływ spalin przez układ EGR może doprowadzić do zapalenia kontrolki nakazującej sprawdzenie silnika. Kontrolujący pracę komputer w ten sposób reaguje na problemy z przepływem spalin oraz niemożność zamknięcia kanału przepływowego między kolektorami. Objawy uszkodzenia EGR w dieslu mogą dodatkowo przybrać formę gęstego, czarnego dymu, wydobywającego się z rury wydechowej.
Czy można jeździć z uszkodzonym EGR?
W przypadku starszych samochodów całkowite zamknięcie lub celowe zaślepienie EGR może nie mieć negatywnego wpływu na jazdę. Może nawet poskutkować zwiększeniem mocy w średnim zakresie obrotów oraz zmniejszeniem spalania. Jednakże w przypadku nowszych aut, dysponujących komputerem pokładowym, który kontroluje spalanie na podstawie danych z przepływomierzy, mogą wystąpić problemy z właściwym doborem mieszanki paliwowej. Uszkodzony EGR poskutkuje zapaleniem się lampki ostrzegającej o konieczności sprawdzenia silnika. Należy pamiętać, że silnik będzie dopasowywał ilość powietrza oraz paliwa w cylindrach na podstawie danych z czujników umieszczonych w EGR. Pod tym względem silnik tworzy złożoną całość, której właściwe działanie jest uzależnione od poprawnego działania wszystkich elementów.
Chociaż niektórzy kierowcy przekonują, że EGR ma negatywny wpływ na osiągi samochodu, wyłączenie go prowadzi do rozregulowania komputera. Zawór zablokowany w pozycji otwartej przyczynia się dodatkowo do problemów z gaśnięciem podczas pracy na niskich obrotach. Prowadzi również do szybszego zanieczyszczenia kolektora dolotowego. Oprócz tych kwestii należy nadmienić, że kierowca samochodu niespełniającego norm emisji może zostać ukarany mandatem. Dodatkowo auto z wyłączonym lub uszkodzonym systemem EGR może nie przejść przeglądu. Spowodowane jest to faktem, iż wszelkie modyfikacje, które prowadzą do zwiększenia emisji spalin, są nielegalne.
Uszkodzony EGR a spalanie
Źle działający zawór EGR może wpłynąć na spalanie w rozmaity sposób – w zależności od pozycji, w jakiej zablokował się zawór oraz rodzaju silnika. W miarę zanieczyszczania kolektora oraz zaworu EGR spalanie może wzrosnąć. Co ciekawe, w przypadku znacznego zatkania kanału kierowca może zauważyć zmniejszenie zużycia paliwa. Uszkodzony EGR wymaga czyszczenia lub wymiany, gdyż w długiej perspektywie może doprowadzić do poważnego zanieczyszczenia kolektorów oraz cylindrów.